Özel Güvenlik İlan Servisi

CV hazırlamak, iş aramak, iş görüşmesine girmek

Hiç özgeçmiş (CV) yazmadım, standart bir formatı var mı?

CV’nin genel olarak kabul edilmiş bir formatı yoktur. Ancak, bir çok şirket, iş ilanlarına başvuracak adaylar için kendi ihtiyaçlarına uygun bir başvuru formu geliştirmiştir. Ayrıca, iş başvurusu toplayan insan kaynakları firmaları da benzer başvuru formlarını kullanmaktadır. Bunun yanında, her CV’de mutlaka bulunması gereken bilgiler hemen hemen standarttır. Bunlar;

- Temel Bilgiler (Ad-Soyad, adres, telefon numaraları, e-mail adresi, medeni durum, askerlik durumu)

- Geçmiş iş tecrübeleri, en yeniden eskiye doğru, fakat hakkınızda karşı tarafın fikir edinmesine yetecek kadar geçmişe uzanmalıdır.

- Eğitim Bilgileri, en yüksek eğitim seviyesinden başlayarak, bitirdiğiniz liseye kadar sıralanabilir. Ancak, talip olunan pozisyonla ilgili eğitimlere vurgu yapılmalıdır.

- Kurslar, sertifikalar (başvuru yapılan pozisyonla ilgili olmalıdır)

Özgeçmişim ne kadar uzun olmalıdır?

CV’nin uzunluğu, kendi niteliklerinizle bağlantılı olmasına rağmen, yeteri kadar içeriğe sahip ama mümkün olan en az uzunlukta olmalı. Birden fazla ve değişik uzunlukta CV’ler hazırlayabilirsiniz.

- Kendinizi 3-5 dakikada anlatacak kadar kısa CV. Ayaküstü sohbetlerde karşıdakini sıkmadan, kendinizi kısaca tanıtabilmelisiniz. Yazılı olarak hazırlamanız, ancak sözlü olarak anlatabilmeniz gerekir.

- Talep edildiğinde vermek üzere, yazılı ve en fazla iki sayfadan oluşan bir CV. İş başvurularında bu CV’yi vermeniz gerekir.

- Her ihtimale karşılık, 3-5 sayfa uzunluğunda, çok daha ayrıntılı, her iş yerindeki kısa iş tanımınızı, başarılarınızı ve işten ayrılma sebebinizi belirten, varsa öğrenim hayatınızla ilgili önemli bilgileri içeren (tez konusu vb), hobilerinizi anlattığınız bir CV. Uzun CV’nizi ancak sizden istendiğinde vermelisiniz.

Öz geçmişimde nelere dikkat etmeliyim?

İşveren, bireysel özelliklerinizin ilan edilen pozisyona uygun olup olmadığını anlamak ister. Bu nedenle, iş ilanını iyi irdeleyin. “Kabiliyetliyim, ne iş olsa yaparım” yaklaşımı geçerli değildir. Profilinize uymayan pozisyonlara başvurmak, zaman kaybıdır.

İşveren, sizin uzun yıllar boyunca aynı iş yerinde çalışıp çalışmayacağınızı anlamak ister. İşe alım süreci, uzun ve masraflıdır, işe alım için harcanan emeğe değip değmeyeceğiniz önemlidir. Geçmişte çok sık iş değiştirmiş olmanız, kesinlikle dezavantajdır. Mantıklı ve geçerli sebeplerle, geçmişinizdeki sık sık iş değiştirmelerin nedenini açıklamaya hazır olun. Genellikle, ortalama bir şirkette 2 yıllık bir süreç normal karşılanır. Ancak, herkesin çalışmak istediği bir şirketten ayrılma sebebiniz açıklamanız gereken bir konudur.

İşveren, sizin mesleki açıdan yeterli olup olmadığınızı ve kendinizi geliştirmeye gayret edip etmediğinizi anlamak ister. Gördüğünüz kurslar, katıldığınız konferanslar, seminerler, üyesi olduğunuz mesleki dernek ve birlikler hakkında özgeçmişinizde aydınlatıcı bilgi olmalı.

Özgeçmişiniz, gramer ve imla kurallarına uygun olmalı, okunması kolay fontlar kullanılmalı (ariel, times new roman vb), tek renkte yazılmalı ve sayfa düzeni göze hitap etmelidir. Unutmayın, aynı işe başvuran yüzlerce kişinin özgeçmişinin büyük çoğunluğu, okuması zor olduğundan elenmektedir.

Özgeçmişinizin en önemli noktaları başarılı çalışmalarınızdır. Başarınızı rakamlarla ve somut örneklerle, talip olduğunuz pozisyonla bağlantı oluşturacak şekilde anlatın.

Referanslarınızı özgeçmişinizde belirtmeniz gerekmez. Hele hele uzuuun bir referans listesi gereksiz olarak özgeçmişinizi kalabalıklaştıracaktır. “referanslar, istendiğinde verilecektir” cümlesi dahi gereksizdir.

CV’nizde “kariyer hedeflerinizi” ifade etmek yerine, işe alınmanız halinde “şirkete hangi değerleri katacağınızı” iki-üç satırda taahhüt etmeniz daha isabetlidir.

Verdiğiniz bilgilerin ciddi olmasına dikkat edin. Örnek olarak, e-posta adresinizi beachboy@bilmemne.com şeklinde değil, adı.soyadı@domain.com veya benzer bir formatta vermeniz çok daha uygun olur.

Özgeçmişinizde kimsenin anlamadığı kısaltmalara yer vermeyin. UN, NATO gibi herkes tarafından bilinen kısaltmaların kullanılması normaldir ama PfP, ÖKHÜ, JADOM gibi meslektaşların dahi bilemeyeceği kısaltmalar anlaşılmanızı imkansız kılar.

Özellikle istenmedikçe ücret beklentinizi yazmayın.

Eğer CV’nizi e-posta ile gönderecekseniz, mesajınıza ekleyeceğiniz doküman, karşı tarafın açabileceği bir formatta olmalıdır. Bunun için en garantili yöntem, PDF formatıdır. İşveren, microsoft ürünlerini kullanmıyor olabilir veya gönderdiğiniz word dokümanı istediğiniz sayfa düzeninde açılmayabilir.

Okuyanın aklında kalabilecek cümleler kullanın, güvendiğiniz birine okutun ve fikirlerini alın.

Bir tane özgeçmiş yazsam, bütün iş ilanlarına aynısını gönderebilir miyim?

Aynı iş kolundaki ilanlar için genellikle “evet”. Ancak, iş ilanındaki “aranan özellikler” paragrafında istenen hususları karşılayan niteliklerinizi vurgulayacak şekilde düzeltmeler yapmanız tavsiye edilir. Diğer taraftan, Kapak Yazısı her iş başvurusunda mutlaka gözden geçirilmeli ve iş ilanındaki hususlara, iş ilanı veren şirketin değerlerine ve niteliklerinizdeki değişimlere göre gerekirse tamamen değiştirilmelidir.

Nasıl iş arayabilirim?

Öncelikle, internet ortamındaki kariyer sitelerindeki iş ilanlarının takip edilmesi, hem yaygın, hem de geçerli bir yöntemdir. Sektör farkı gözetmeksizin iş ilanları yayımlayan bazı web siteleri aşağıdadır. Henüz, birinci öncelikle güvenlik sektörüne yönelik bir insan kaynakları şirketi veya web sitesi bulunmamaktadır.

Bunun yanında, şirketlerin web sitelerindeki İnsan Kaynaları, İş İlanları, vb. isimlerle yayında olan sayfalarında da iş ilanları yayımlanmaktadır.

İnternet ortamının yanısıra, ulusal gazetelerin genellikle Pazar günleri yayımlanan İnsan Kaynakları eklerinde de güvenlik müdürü pozisyonlarına eleman arayan şirketlerin ilanları çıkmaktadır.

Merkezi yurtdışında bulunan şirketler, Türkiye’deki güvenlik yöneticisi kadrolarına genellikle yurtdışındaki insan kaynakları danışmanlığı firmaları aracılığıyla personel aramaktadırlar. Bunun için en çok bilinen kaynak, SecurityGüvenlik ManagementGüvenlik yönetimi Resources, Inc isimli şirketin www.smrgroup.com sayfasındaki “current open searches” sekmesindeki iş ilanlarıdır. Çalışma ortamında yeterli olacak seviyede İngilizce bilenler için uygun iş fırsatları bu sitedeki ilanlarda yayımlanmaktadır.

Ayrıca, BM ve alt kuruluşlarının insan kaynağı ihtiyacı için http://www.un.org/en/employment/ adresinde iş ilanları yayımlanmakta, aynı sitede yer alan kişisel bilgiler (PHP) sayfası bir kez doldurulduktan sonra, uygun iş ilanlarına başvurulabilmektedir. Ayrıca, www.un.org.tr adresinde de güvenlik sektörü ile ilgili, Türkiye içinde görevlendirilecek pozisyonlar için zaman zaman ilanlar çıkmaktadır.

Dünya’nın Sudan, Afganistan, Pakistan gibi değişik ve sorumlu bölgelerindeki NGO ve benzeri kuruluşların da güvenlik müdürlüğü pozisyonları için ilanlar verdiği www.unjobs.org sitesinin takip edilmesinde fayda bulunmaktadır.

Ancak, iş bulma konusunda en etkili yöntem, size referans olabilecek kişilerin, güvenlik müdürü arayan şirketlere sizi önermeleridir. Bu şekilde iş bulabilmek için, birinci şart kendinizi güvenlik sektöründeki çalışmalarınızla tanıtabilmiş olmanız veya bu konuda sizin potansiyelinizin biliniyor olmasıdır. Bu nedenle, ya bir yerde halen çalışıyor olmanız veya çok kısa bir süre önce iş aramaya başlamış olmanız önemlidir. Şirketler, Güvenlik Müdürlüğü pozisyonunu, hiç benzer bir yerde çalışmamış birine emanet etmeyi, çok güçlü referansları olanlar hariç, genellikle tercih etmemektedir.

Eleman arayanların bazen doğrudan adaylarla iletişime geçmeleri de oldukça sık görülen bir durumdur. Ancak, bir yerlerde kendinizi ilan etmiş olmanız gerekir. Bunun için en etkili yöntem, yukarıdaki web sitelerindeki profilinizi güncel halde tutmaktır. Ayrıca, www.linkedin.com platformuna üye olmanız, profilinizi güncel halde tutmanız, sitede yer alan meslekî sanal gruplara üye olmanız, aynı iş kolundaki diğer üyelerle ve arkadaşlarınızla “contact” olmanız önemlidir.

İş görüşmesine gideceğim firma hakkında hangi konularda bilgi sahibi olmam gerekir? Bu bilgileri nasıl toplarım?

Firma hakkında mutlaka bilgi sahibi olmanız, öncelikle çalışmak için nereye başvuruda bulunduğunuzu bilmekle ilgilidir. Diğer taraftan, iş görüşmesine başladığınız andan itibaren ilk sorulabilecek sorulardan birisinin “bizi ne kadar tanıyorsunuz?” olması kuvvetle muhtemeldir. Bu soruya vereceğiniz tatminkar cevaplar, sizin başvurduğunuz işi ne kadar önemsediğinizi gösterecektir.

İş görüşmesinden önce mutlaka şirketin web sitesine girip, tarihçesi, organizasyon yapısı, değerleri, misyon ve vizyonu gibi konuları öğrenmeniz gerekir. Bu size, diğer sorulara vereceğiniz cevaplar içinde rehberlik eder. Özellikle duruma dayalı sorulara (….. gibi bir durumla karşılaşırsanız nasıl davranırsınız gibi) verdiğiniz cevaplar, şirketin değerleri, misyonu ve vizyonuna aykırı olmamalıdır.

Şirketin web sitesinin yanısıra, internetten şirket ile ilgili diğer haberleri de araştırmanız önemlidir. Şirketin o sıralardaki önemli faaliyetlerini (yeni iş anlaşmaları, başarılar, ödüller vb) bilmenizde fayda var. Ayrıca, şirketin son zamanlarda karşı karşıya kaldığı olumsuz olayları bilmeniz, sorulara vereceğiniz cevapları belirlemenizde faydası olabilir.

İnternet dışında, şirkette çalışan veya kısa süre önce ayrılmış kişilerle görüşmeniz de faydalı olabilir. Bu kişilerden, şirketle ilgili kamuya açık olmayan çok değerli bilgileri öğrenebilirsiniz. Örnek olarak, genel çalışma ortamı, çalışanların şirketten memnuniyet derecesi, çalışma koşulları gibi.

İş görüşmesinden önce ne gibi hazırlıklar yapmalıyım?

Firma ile ilgili bilgileri topladıktan sonra, iş görüşmesine katılacak görüşmeciler hakkında bilgi toplamakta fayda var. Bunu, yine internetten google’layarak, şirket çalışanı arkadaşlarınızdan veya daha önce aynı kişilerle görüşmeye katılmış kişilerle iletişime geçerek yapabilirsiniz. Ayrıca, www.facebook.com, www.linkedin.com gibi sosyal paylaşım sitelerinden bol miktarda bilgi toplayabileceğinizi unutmayın.

İş görüşmesinin yapılacağı mekânın yerini bilmiyorsanız, mutlaka asgari bir gün önce öğrenmeniz gerekir. Oraya nasıl gideceğinizi, arabanızı nereye park edeceğinizi (taksiyle gitmeniz daha emniyetli), trafik durumunu mutlaka önceden öğrenin.

İş ilanını ve varsa iş tanımını, tekrar gözden geçirin. Kendi niteliklerinizle, iş tanımını nasıl bağdaştıracağınızı tekrar düşünün.

Görüşmede, sizin de soru sormanız için zaman ayrılması kaçınılmazdır. Bu yüzden, asgari 3 soru hazırlamanız gerekir.

İş görüşmesi için kıyafet seçimi nasıl olmalıdır?

Kesinlikle koyu renk takım elbise ve açık renk gömlek. Kıravat, ayakkabı ve kemer kıyafetle uyumlu olmalıdır. Şirketin genel çalışma kıyafetinin ne olduğu önemli değildir.

Not tutmak için, küçük bir defter ve kalem alınması yararlı olur. Evrak çantasıyla ve pardesü gibi ekstra eşyalarla görüşmeye girilmemesi daha uygundur. Görüşmede dikkatinizi dağıtacak hiç bir şeyi yanınıza almayın. Özellikle cep telefonlarının, görüşme odasına girmeden önce kapatılması gerekir.

Genel olarak bir iş görüşmesinin formatı nedir?

İş görüşmelerinde genellikle ilk konuşulan konu, siz olursunuz. Kendinizi, iş görüşmesine giren kişi veya kişilere 5-6 dakikada tanıtmanız gerekir. Daha sonraki aşamada normal olarak size şirketin tanıtılması ve eleman aranan pozisyondan beklentiler anlatılır. Üçüncü aşamada, pozisyonun iş tanımında belirtilen hususların sizin özelliklerinize uyup uymadığını anlamak üzere çeşitli sorular sorulur. En son aşamada, sizin herhangi bir soru sormak istemediğiniz sorulur.

İş görüşmesinde ne gibi sorularla karşılaşabilirim?

Yüzlerce ihtimal var ama google’dan yapacağınız bir arama size hem bu sorular, hem de uygun cevaplar konusunda yeteri kadar bilgi verebilir. Arama satırına “iş görüşmesinde en çok sorulan sorular” yazıp, sonuçları inceleyin.

Bazı sorular için daha önceden prova yapsam faydası olur mu?

Kesinlikle evet. Örnek olarak, kendinizi tanıtma bölümünü prova etmeniz uygun olur. Bu şekilde görüşmeye iyi bir başlangıç yapmış olursunuz. Bir önceki sorunun cevabında bulduğunuz diğer sorularla ilgili de aynı hazırlığı yapabilirsiniz.

İş görüşmesinde dikkat etmem gereken hususlar nelerdir?

İş görüşmesi, binaya girdiğiniz anda başlar. Resepsiyon görevlisine veya görüşme yapacağınız kişinin asistanına kaba davranmak, binaya giriş kurallarına uymamak hakkınızda olumsuz kanaat uyandıracak davranışlardır.

İşi alacağınız garantiymiş gibi aşırı derecede rahat davranmak, karşı tarafta görüşme yapılan pozisyona ilgi duymadığınıza dair bir kanaat oluşturur. Bacak bacak üstüne atmak, geriye doğru kaykılarak oturmak, düşük ve monoton bir ses tonuyla konuşmak aşırı rahatlık işaretleridir. Görüşmecilerde, bu işi gerçekten istediğinize dair bir izlenim uyandırmalısınız.

Sorulara, hızlı ve ani cevaplar vermeniz gerekmiyor. Sakin ve soğukkanlı bir şekilde, gerekirse düşünmek için bir-kaç dakika izin isteyerek doğru ve kabul edilebilir cevaplar vermeniz daha önemlidir. Cevaplarınız karşı tarafı ikna etmelidir. Herhangi bir senaryo verilerek, bu durumda ne yapacağınız sorulduğunda, “hallederiz, benim için çocuk oyuncağı, zaten hep yaptığım iş” gibi görüşmecilere bir mana ifade etmeyen cevaplar vermeyin.

Ağır kokan bir parfüm sürmek, kalemle oynamak gibi dikkati başka yere çekici işler yapmak, görüşmecilerle göz teması kurmamak, sorulara cevap vermekten kaçınmak gibi etrafa negatif enerji yayan davranışlar, aşırı derecede gülmek, sürekli sırıtmak, asık suratlı olmak, anlamsız espriler yapmak, görüşmenin olumsuz bitmesine neden olabilecek faktörlerdir.

Geçmiş iş yerleriniz ve yöneticileriniz hakkında asla kötü konuşmayınız. Görüşmeyi meslekî anılarınıza boğmayın. Doğal olarak, belirli niteliklerle ilgili örnek vermenizi istediklerinizde tecrübelerinizden bahsedeceksiniz ama iş görüşmesi, sizin geçmişi yad edeceğiniz bir ortam değildir.

Tabii ki, kişiliğinizden ve onurunuzdan taviz vermenize gerek yok ama, bazı iş görüşmelerinde görüşmecilerin, adayları bilinçli olarak baskı altına aldıkları ve stresli ortamlarda nasıl reaksiyon vereceklerini ölçmeye çalıştıkları da bilinmektedir.

En önemli konulardan birisi de, görüşmede sorulan sorulara gerçek olmayan cevaplar verilmemesidir. Görüşmeciler genellikle insan psikolojisini tahlil etme, vücud dilini okuma gibi gibi yeteneklere sahiptir ve yalanlarınızın anlaşılma ihtimali çok yüksektir.

Görüşmeyi, görüşmeciler idare eder. Size sorulması gereken bir çok soru var ve bunun için görüşmecilere fırsat tanımalısınız. Bütün zamanı sizin kullanmanız, iletişim becerileriniz hakkında soru işaretleri yaratacaktır.

Askerlik hayatınızda ve devlet hizmetinde geçirdiğiniz yıllar ve edindiğiniz tecrübeleri sivil hayata tercüme etmeniz gerekir. Unutmayınız ki; katıldığınız operasyonlar size, zor şartlar altında işe devam etme yeteneğini; girdiğiniz çatışmalar, stres altında doğru kararlar verme yeteneğini; karargah görevleri, takım halinde çalışma yeteneğini; asayiş görevleri, geniş bir alanda güvenlik planlaması ve yönetimi becerilerini; yurt dışı görevler, değişik kültürlere ve bakış açılarına sahip insanlarla uyum içerisinde çalışma yeteneklerini kazandırdı.

Aynı pozisyon için birden fazla görüşmeye girebilirsiniz ve aynı soru size birden fazla defa, belki de kasıtlı olarak, sorulabilir. Her defasında cevaplarınızın tutarlı olması önemlidir. Karar aşamasında, aynı soruya verdiğiniz cevaplar karşılaştırılabilir.

Görüşmede benim de soru sormam mümkün mü?

Daha önce hazırladığınız sorulardan, görüşme içinde değinilmediyse en az 2 soru sormanız gereklidir. “Herhangi bir sorum yok, her şey açık, zaten arkadaşlardan öğrendim” gibi cevaplar olumsuz bitecek bir görüşmenin emareleridir.

Sorularınızın kapsamı, önemsiz ve sonuca etki etmeyen sorular olmamalı. Soracağınız sorular, sizin vizyonunuz hakkında görüşmecilere ipucu verir. “arabam için park yeri var mı?”, “öğle yemeklerini nerede yiyorsunuz?” tarzında sorular, hakkınızdaki kanaatin “olumsuz” olmasına neden olur.

Ücret ve yan menfaatler konusunu ne zaman gündeme getirmeliyim?

Karşı taraf bu konuyu açmadıkça sizin bu konuda konuşmanız veya soru sormanız uygun değildir. Normal olarak bu konu, iş teklifi aşamasında konuşulacak bir konudur. Ancak, görüşmecilerin bu konuyu açması halinde sizin bu konuyu geçiştirmeniz uygun değildir. Kurumsal şirketlerin maaş ve yan menfaatlerle ilgili cetvelleri vardır ve size yapılacak teklif bu cetvel içindedir, ancak ücret teklifleri her zaman pazarlığa açıktır. Eğer herhangi bir yerde çalışıyorsanız sizden maaşınız ve menfaatlerinizle ilgili bilgi istenir ve belirli bir artış dikkate alınarak ücret teklifi yapılır.

Eğer, halen çalıştığınız yerdeki maaşınızdan daha düşük veya denk bir maaş teklif ediliyorsa, bilin ki bu teklif biraz zorlamayla yapılmıştır. Çalıştığınız yerdeki maaşınızı olduğundan yüksek göstermeniz kesinlikle uygun değildir, çünkü yeni iş yerine başlamadan önce eski işyerinizden istenecek çalışma belgesinde maaşınız yazıyor olacak. Ayrıca, SGK kayıtlarından da maaşınızla ilgili bilgi sağlanabilmektedir.

İşi alamadım, sebebi ne olabilir?

Yüzlerce sebebi olabilir. Ama en çok rastlanan sebep, bireysel niteliklerinizin eleman aranan pozisyon için istenen niteliklerle uyuşmamasıdır. Bu sizin beceriksiz veya başarısız olduğunuz anlamına gelmez. İş arama çabalarına devam edin.

İş görüşmesinin sonucu hakkında bilgi verilir mi? Benim arayıp sormam doğru olur mu?

Karşı tarafı boğmadan, telefonla arayarak veya e-posta göndererek uygun bir dille sonucu araştırmanızda bir mahzur olmadığı kabul edilir. Ancak, bu konuda ısrarcı olmak negatif bir etki yapabilir. Bunun yanında, görüşme sonrasında, görüşmecilere “size zaman ayırdıkları” için bir teşekkür notu göndermeniz zarif bir davranış olarak kabul edilir.

“Kötü haber tez yayılır” atasözü bu durumda geçerli değildir. Eğer işi alamadıysanız, kimse size bunu doğrudan söyleme ihtiyacını duymaz. Çoğu zaman, başarısızlık haberini bir e-posta veya mektupla alırsınız veya bir arkadaşınızın işi aldığını başka birisinden öğrenirsiniz.

Sonuç ne olursa olsun, efendiliğinizi bozmayın. Unutmayın, dağ dağa kavuşmaz, insan insana kavuşur.